zacznij nauke jezyka hiszpanskiego od podstaw / hiszpanski dla poczatkujacych online

Zacznij naukę języka hiszpańskiego od podstaw. Już kilka osób do mnie napisało, że potrzebują jakiegoś podstawowego przewodnika po hiszpańskim, od którego mogliby zacząć swoją przygodę z tym językiem. Nauka od samego początku jest zazwyczaj dużym wyzwaniem i praktycznie zawsze czujemy się zagubieni. Nie wiadomo od czego zacząć, jak się za to zabrać, jaki styl nauki wybrać, od jakiej techniki zacząć i tak dalej. Ja sama mam to za sobą i moim sposobem było wskoczenie na głęboką wodę, ale aby wskoczyć najpierw musimy umieć podstawy pływania, bo bez nich pójdziemy na dno. Tak samo jest w tym przypadku, znając podstawy nauka języka, jakiegokolwiek, będzie dużo łatwiejsza.

 

Gramatyka czy słownictwo

 

Wielu ludzi pyta co jest ważniejsze czy gramatyka czy słownictwo. Prawdą jest, że obydwa te zagadnienia są bardzo ważne, ale według mnie na samym początku lepiej się skupić na rozwoju i poszerzaniu naszego słownictwa. Ja gramatyki nauczyłam się oglądając filmy w języku hiszpańskim, czytając i rozmawiając z osobami hiszpańskojęzycznymi. Wiem, że na samym początku kaleczyłam ten język, ale znając masę słownictwa byłam w stanie się wybronić ze wszystkich sytuacji. Zdecydowanie nie wolno gramatyki odłożyć na drugi plan i iść przez naukę języka hiszpańskiego tylko na słówkach, myślę, że od poziomu B1 już warto przyłożyć się tak na porządnie za gramatykę. Ponadto znając już dosyć sporo słownictwa przejdziemy przez ten poziom bardzo łatwo. Warto również dużo praktykować, ćwiczyć i rutyna, codzienna.  

 

Po co uczyć się języka hiszpańskiego?

 

A po co uczyć się języka hiszpańskiego/kastylijskiego? Bo jest to język uniwersalny, tak samo jak angielski. Ogólnie jeśli myślimy o języku hiszpańskim widzimy Hiszpanię i kraje Ameryki Południowej i Środkowej, ale czy na pewno? W Stanach Zjednoczonych język hiszpański jest drugim najpopularniejszym językiem, wszystkie południowe stany, które kiedyś należały do Meksyku zamieszkują Latynosi. Poza tym po hiszpańsku mówi się na Filipinach czy Wyspach Owczych. W północnej część Afryki i w krajach takich jak Maroko, Gwinea Równikowa, Sahara Zachodnia czy Algieria również mówi się w języku hiszpańskim. Poza tym ja sama mogłam się dogadać po hiszpańsku w wielu krajach europejskich, bo poza angielskim jest to chyba jeden z najpopularniejszych języków do nauki. Język hiszpański otwiera nam wiele możliwości na podróżowanie czy poszerzenie perspektyw rozwojowych w naszej karierze zawodowej. Wiele firm, które zajmują się handlem zagranicznym w Polsce chciałyby wejść na rynki hiszpańskojęzyczne. Poza tym z roku na rok w Hiszpanii jest coraz większe zapotrzebowanie na wykształconych pracowników przede wszystkim w IT czy inżynierów i bardzo często sprowadzają ich z Polski. Dla Was jest to ogromną możliwość wejścia na hiszpański rynek pracy, który może Wam otworzyć naprawdę wiele drzwi w karierze zawodowej. 


 

ZACZNIJ NAUKĘ JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO OD PODSTAW

 

Mam w planach 50 podstawowych lekcji języka hiszpańskiego. Zostały one opracowane na podstawie Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego na poziomie A1 do A2. Jest to taki podstawowy przewodnik dla tych, którzy zaczynają swoją przygodę z językiem hiszpańskim lub chcą sobie odświeżyć podstawy tego języka. Będzie zarówno słownictwo, jak i podstawowa gramatyka z ćwiczeniami i przykładami. Są to lekcje darmowe dla każdego. Wiem, że nie każdy ma pieniądze na dodatkowe kursy czy drogie książki, a prawo do nauki powinien mieć każdy :).

Wydaje mi się, że nawet Ci najbardziej oporni czegoś się tu nauczą (tak to do Ciebie Karol! :D). Na razie dodałam cztery lekcje, będę co tygodniowo dodawać kolejne, aż dojdziemy do 50. Owocnej nauki i pamiętajcie o systematyczności, bo bez tego będzie bardzo ciężko! Powodzenia :). 


LEKCJA 1: ¿QUIÉN ERES? 

W tej lekcji poznasz hiszpańskie zaimki osobowe, czasownik SER (być) oraz czasownik zwrotny LLAMARSE (nazywać się). Ponadto poznasz podstawowe zawody po hiszpańsku, rodzajnik określony i nieokreślony oraz nauczysz się jak tworzyć rodzaj żeński rzeczowników. 


 


LEKCJA 2: ¿DE DÓNDE ERES?

W tej lekcji poznasz pytania ¿De dónde eres? i ¿Dónde vives? oraz nauczysz się na nie odpowiadać. Poznasz również podstawowe narodowości po hiszpańsku, podstawowe zwroty związane z człowiekiem i nauczysz się liczb od 1 do 10. Na sam koniec przydatne krótkie pytania i odpowiedzi, które mogą się Wam przydać na przykład na wyjeździe.


 


LEKCJA 3: ¿QUÉ ES ESTO?

Poznaj hiszpańskie zaimki wskazujące, przymiotniki i tworzenie rodzaju żeńskiego i liczby mnogiej. W tej lekcji nauczysz się również hiszpańskich zaimków pytających 🙂


 


LEKCJA 4: ¿CÓMO ESTÁS?

W tej lekcji poznasz hiszpański czasownik ESTAR (być, znajdować się), jego zastosowanie z przykładami i ćwiczenia. Ponadto nauczysz się odpowiadać na pytanie ¿Dónde está? i będzie dalsza część konwersacji, w tej lekcji: podstawowe zwroty grzecznościowe


 


LEKCJA 5: ¡BIENVENIDOS A MI CASA!

W lekcji piątej poznacie hiszpańskie przysłówki miejsca i wyrażenia przyimkowe miejsca. Ponadto nauczycie się podstawowego słownictwa związanego z domem: pomieszczenia i wyposażenie.


 


LEKCJA 6: ¿QUÉ HORA ES?

W tej lekcji nauczycie się pytać o godzinę i odpowiadać na pytanie ¿Qué hora es?. Poznacie hiszpańskie zaimki dzierżawcze i nauczycie się odmiany czterech czasowników nieregularnych: TENER (mieć), VENIR (przychodzić), PODER (móc) i DECIR (powiedzieć) oraz poznacie ich zastosowanie 🙂


 


LEKCJA 7: EN LA CALLE HAY MUCHA GENTE

W tej lekcji omówimy różnice między hiszpańskimi czasownikami: SER (być), ESTAR (być, znajdować się) i HAY (forma bezosobowa czasownika posiłkowego HABER, która oznacza: jest, znajduje się, są, znajdują się). Duża ilość przykładów. 


 


POWTÓRKA SŁOWNICTWA LEKCJE OD 1 DO 7

W tej lekcji powtórzymy sobie słownictwo, które zostało użyte w lekcjach od 1 do 7. Wpis zawiera 8 ćwiczeń.


 


POWTÓRKA Z GRAMATYKI LEKCJE OD 1 DO 7

W tym wpisie będziecie mieć do swojej dyspozycji 12 ćwiczeń z odpowiedziami, żeby przećwiczyć wszystkie zagadnienia gramatyczne, które użyliśmy w lekcjach od 1 do 7. ¡Ánimo! 


 


LEKCJA 8: ¿QUÉ DÍA ES HOY?

W tej lekcji nauczymy się pytać o datę – czyli poznamy zagadnienie podstawowe z hiszpańskiej gramatyki. Jest to temat ważny i warto jak najszybciej go przyswoić. Słownictwo które poznamy: dni tygodnia, miesiące i pory roku. Owocnej nauki! 


 


LEKCJA 9: ¿CUÁNTO CUESTA(N)?

¿Cuánto cuesta? Ile kosztuje? W tej lekcji nauczymy się pytać o koszt danego produktu po hiszpańsku. Ponadto poznamy podstawowe słownictwo związane ze sklepami i ich wyposażeniem oraz poznamy kolory 🙂 Owocnej nauki! 


 


LEKCJA 10: EL TIEMPO

El tiempo: czyli porozmawiamy sobie o pogodzie po hiszpańsku 🙂 Ponadto poznamy odmianę czasownika nieregularnego HACER – robić. Czasownik ten przyda nam się, by opisać pogodę, a poza nim do opisu użyjemy również czasownika ESTAR i HAY


 


LEKCJA 11: ¿ESTUDIAS O TRABAJAS?

¿Estudias o trabajas? W tej lekcji nauczymy się odmiany czasowników regularnych i nieregularnych zakończonych na –AR. Ponadto poznamy strukturę tworzenia zdań prostych.  


 


LEKCJA 12: PRONOMBRES PERSONALES – ¿QUÉ TE PARECE?

W tej lekcji przypomnimy sobie zaimki osobowe i poznamy zaimki osobowe jako dopełnienie bliższe i dalsze z dużą ilością przykładów.


 


LEKCJA 13: ¿DÓNDE ESTÁ?

W tej lekcji nauczymy się poruszać po mieście. Nauczymy się, jak pytać o zabytki czy miejsca, które nas interesują, gdzie się znajdują i jak tam dotrzeć


 


LEKCJA 14: EN EL RESTAURANTE

W tej lekcji poznamy podstawowe dialogi pomiędzy kelnerem lub kelnerką i klientem. W poprzednich lekcjach omówiliśmy już podstawowe słownictwo związane z produktami spożywczymi, dzisiaj je sobie powtórzymy i stworzymy łatwy przepis na „ensalada caprese” 🙂 


 


POWTÓRKA SŁOWNICTWA LEKCJE OD 8 DO 14

Czas na powtórkę słownictwa z lekcji od 8 do 14. Powtórzymy sobie: dni tygodnia, miesiące, pogoda, sklepy i podstawowe artykuły spożywcze oraz budynki, zabytki, a na sam koniec słowa, które mogą nam się przydać w restauracji. Owocnej nauki  🙂


 


LEKCJA 15: VERBOS IRREGULARES, CZYLI CZASOWNIKI NIEREGULARNE

 W tej lekcji powtórzymy sobie odmianę czasowników regularnych i nauczymy się odmiany hiszpańskich czasowników nieregularnych.


 


LEKCJA 16: ME LLAMO IRENE – LOS VERBOS REFLEXIVOS

W tej lekcji poznamy hiszpańskie czasowniki oraz zaimki zwrotne z przykładami zastosowania.


 


LEKCJA 17: LA COMIDA, GOTOWANIE PO HISZPAŃSKU

W tej lekcji nauczymy się podstawowego hiszpańskiego słownictwa w kuchni. Ponadto poznamy nowy przepis: dzisiaj PUERROS COCIDOS CON VINAGRETA DE TOMATES, czyli gotowane pory z winagretem pomidorowym 🙂


 


LEKCJA 18: ¿DÓNDE VIVES? GDZIE MIESZKASZ PO HISZPAŃSKU

W tej lekcji nauczymy się pytać i odpowiadać na pytanie ¿Dónde vives? Czyli: Gdzie mieszkasz? Ponadto poznamy 25 europejskich miast najczęściej odwiedzanych przez mieszkańców Półwyspu Iberyjskiego – po hiszpańsku 😉


 


LEKCJA 19: ¡VEN CONMIGO! FORMY: CONTIGO, CONMIGO I CONSIGO.

Poznaj formy CONMIGO, ze mną, CONTIGO, z tobą i CONSIGO (MISMO), z nim samym, nią samą, nimi samymi, itd. Formy te są bardzo powszechne w hiszpańskim języku mówionym, więc warto lepiej je poznać 🙂 Owocnej nauki!


 


LEKCJA 20: ¿ME GUSTA O NO ME GUSTA? ¡ESA ES LA CUESTIÓN!

Czasownik GUSTAR! Wreszcie 🙂 W tej lekcji nauczycie się jak powiedzieć, że coś Wam się podoba lub, że to lubicie z dużą ilością przykładów. Owocnej nauki! 


 


LEKCJA 21: ¿QUÉ ESTÁS HACIENDO? ESTAR + GERUNDIO 

Formy ESTAR + GERUNDIO używamy do określenia czynności, które odbywają się w chwili mówienia i która ma ważność czasową. Jest on odpowiednikiem „Czasu teraźniejszego ciągłego w języku hiszpańskim”. Owocnej nauki! 🙂


 


POWTÓRKA Z GRAMATYKI: LEKCJE OD 15 DO 21

Następna powtórka z gramatyki 🙂 W tym wpisie powtórzymy sobie czasowniki nieregularne, czasowniki zwrotne, czasownik GUSTAR i czas teraźniejszy ciągły ESTAR + GERUNDIO.


 


LEKCJA 22: ¡HAZLO! O NO LO HAGAS… TRYB ROZKAZUJĄCY – EL IMPERATIVO

W tej lekcji poznamy tryb rozkazujący, czyli EL IMPERATIVO w języku hiszpańskim. Nie jest to temat łatwy, ale bardzo ważny i warto poświęcić mu trochę czasu. Owocnej nauki! 


 


LEKCJA 23: ¿QUÉ PLAN TENEMOS PARA ESTA TARDE? ¡VAMOS A CENAR!

W tej lekcji poznamy podstawowe słownictwo związane ze spędzaniem czasu wolnego, oraz czas przyszły bezpośredni, czyli IR + A + BEZOKOLICZNIK. 


 


LEKCJA 24: ¿QUIERES IR A LA PLAYA? NO, QUIERO IR A LA MONTAÑA

W tym wpisie poznamy dwie struktury: verbo (czasownik) + infinitivo (bezokolicznik) i verbo + infinitivo + pronombre personal/reflexivo (zaimek osobowy/ zwrotny).  Owocnej nauki! 


 


LEKCJA 25: PRONOMBRES INDEFINIDOS, CZYLI HISZPAŃSKIE ZAIMKI NIEOKREŚLONE 

Zarówno zaimki, jak i przymiotniki nieokreślone mają taką samą formę w języku hiszpańskim i z kontekstu wynika, czy mamy do czynienia z jednym, czy z drugim. Przymiotniki nieokreślone poprzedzają rzeczownik, natomiast zaimki go zastępują.


 


LEKCJA 26: EN EL MÉDICO, CZYLI U LEKARZA PO HISZPAŃSKU

W tym wpisie poznamy podstawowe słownictwo związane ze szpitalem, zdrowiem i wizytą u lekarza. Ponadto dodałam przykładowy dialog u lekarza i przydatne zwrotny. Owocnej nauki!


 


LEKCJA 27: LA FAMILIA, CZYLI RODZINA PO HISZPAŃSKU

Wpis o rodzinie już był na stronie. Natomiast, jako że zakładka „ZACZNIJ” jest wprowadzeniem do języka hiszpańskiego, przydałoby się coś o rodzinie napisać. Podstawy podstaw: słownictwo związane z rodziną oraz proste zdania by ją opisać i móc o niej co nieco opowiedzieć.


 


LEKCJA 28: ¿QUÉ QUIERES COMPRAR? ZAKUPY 🙂

¿Qué quieres comprar? Zakupy po hiszpańsku. W tym wpisie skupimy się na ubraniach i częściach ubioru oraz dodatkach. Ponadto poznamy słowa związane z częściami ciała po hiszpańsku. Owocnej nauki!


 


LEKCJA 29: STOPNIOWANIE HISZPANSKICH PRZYMIOTNIKÓW Z PRZYKLADAMI

W języku hiszpańskim istnieją trzy stopnie: równy, wyższy i najwyższy. Stopień najwyższy dzieli się na: superlativo relativo i absoluto. W tej lekcji nauczysz się poprawnie formułować porównania w języku hiszpańskim oraz poznasz nieregularne formy stopniowania niektórych przymiotników.


 


LEKCJA 30: POWTÓRKA Z LEKCJI OD 22 DO 29. IMPERATIVO, IMPERATIVO NEGATIVO I PRONOMBRES INDEFINIDOS.

Powtórzymy sobie tryb rozkazujący i tryb rozkazujący w formie przeczącej. Ponadto odświeżymy sobie zaimki nieokreślone. Owocnej nauki!


 


LEKCJA 31: PODRÓŻOWANIE PO KRAJACH HISZPAŃSKOJĘZYCZNYCH

Masz zamiar jechać na wakacje lub w celach biznesowych do kraju, w którym mówią po hiszpańsku? Chciałabyś/Chciałbyś dogadać się z tubylcami? Wykorzystaj swoją podróż do nauki języka hiszpańskiego! Oto podstawowy hiszpański przewodnik survivalowy, którego potrzebujesz podczas podróży po krajach hiszpańskojęzycznych! 


 


LEKCJA 32: EN LA CIUDAD – W MIEŚCIE

En la ciudad. W mieście! Dzisiaj poznamy słowa związane z miastem i spędzaniem czasu w nim 🙂 Zaczynamy!


 


LEKCJA 33: ¡TIENES QUE HACERLO! TENER QUE, DEBER I HAY QUE + BEZOKOLICZNIK

Tener que, haber que i deber to zwroty używane w nakazach, rozkazach lub radach i oznaczają „musieć”. Łączy się je z bezokolicznikiem. Dzisiaj je omówimy, poznamy różnice, a ponadto powtórzymy sobie hiszpańskie bezokoliczniki i zaimki zwrotne. Owocnej nauki! 🙂



 


LEKCJA 34: HISZPAŃSKIE PRZYIMKI CZASU

Przyimkami czasu są: a, de, por, en, durante, desde, hasta, sobre itp. Używamy ich aby wyrazić czasowe położenie czynności i opisać dany okres czasu. Hiszpańskie przyimki czasu z duża ilością przykładów. Bonus zadania z innym zastosowaniem tych samych przyimków 😉


 


LEKCJA 35: ME ACUERDO CUANDO ERA NIÑA… EL PRETÉRITO IMPERFECTO, CZYLI CZAS PRZESZŁY NIEDOKONANY

W tej lekcji nauczysz się rozpoznawać sytuacje, w których należy używać czasu przeszłego niedokonanego w języku hiszpańskim oraz zasady koniugacji czasowników regularnych i nieregularnych. A na samym końcu mam dla Ciebie ćwiczenia gdzie możesz sprawdzić swoją wiedzę.


 


LEKCJA 36: TENGO UNOS AMIGOS QUE VIVEN EN BILBAO. ZAIMEK WZGLĘDNY „QUE”

W tej lekcji poznamy zastosowanie hiszpańskiego zaimka względnego „que”. Jest on o tyle ważny, że pomaga nam unikać powtórzeń i jest on najczęściej używanym zaimkiem względnym w języku hiszpańskim. Jak zawsze dużo przykładów, a na samym końcu ćwiczenia 🙂 


 


LEKCJA 37: POWTÓRKA Z LEKCJI OD 31 DO 36 🙂

Jest to już przedostatnia powtórka w zakładce „ZACZNIJ”, ponieważ nieuchronnie zbliżamy się do 50, czyli ostatniej lekcji 🙂 Owocnej nauki!


 


LEKCJA 38: EN EL HOSPITAL, W SZPITALU

Poznamy podstawowe słownictwo, które przyda nam się w hiszpańskim szpitalu oraz dowiemy się dlaczego osoby hiszpańskojęzyczne śmieją się z japońskiego szpitala 🙂 Owocnej nauki!


 


LEKCJA 39: ¿QUÉ TE PASÓ AYER? CZAS PRZESZŁY DOKONANY PROSTY

W tej lekcji poznamy hiszpański czas przeszły dokonany prosty. Pretérito Indefinido bo tak się po hiszpańsku nazywa ten czas informuje nas o czynnościach zakończonych w przeszłości.


 


LEKCJA 40: ¿QUIÉN NOS VISITA HOY? HISZPAŃSKIE ZAIMKI PYTAJĄCE

W tej lekcji poznamy podstawowe hiszpańskie zaimki pytające: qué, quién, quiénes, cuál, cuáles, cuánto,-a, cuántos,-as wraz z przykładami. Owocnej nauki! 🙂


 


LEKCJA 41: EN EL HOTEL. W HOTELU

W tej lekcji poznamy podstawowe zwroty i słownictwo, które przyda nam się w czasie pobytu w hiszpańskojęzycznym hotelu 🙂 


 


LEKCJA 42: CZAS PRZESZŁY DOKONANY ZŁOŻONY – PRETÉRITO PERFCTO

Czas przeszły dokonany złożony: PRETÉRITO PERFECTO jest używany w języku hiszpańskim, aby wyrazić działania już zakończone, które prowadzą do stanu lub sytuacji, która nadal obowiązuje w teraźniejszości. Jest to jeden z prostszych czasów w języku hiszpańskim, ale nie ma swojego odpowiednika w języku polskim.. niestety. Jest on dość intuicyjny, a tworzy się go przy pomocy czasownika HABER w czasie teraźniejszym + imiesłowu biernego.


 


LEKCJA 43: EN LA CARRETERA. NA DRODZE

W tej lekcji poznamy przydatne słowa, które przydadzą nam się w czasie podroży samochodem. Ponadto nauczymy się hiszpańskich odpowiedników na części samochodowe 🙂


 


LEKCJA 44: CZASOWNIKI NIEREGULARNE – PRETÉRITO INDEFINIDO/PRETÉRITO PERFECTO SIMPLE

Ciąg dalszy czasu przeszłego dokonanego prostego, czyli hiszpańskiego Pretérito Indefinido/Perfecto Simple. W tej lekcji poznamy odmianę nieregularną czasowników w tym właśnie czasie. Owocnej nauki!


 


LEKCJA 45: EN LA COMISARÍA. KOMISARIAT POLICJI 

W dzisiejszym wpisie komisariat policji 😀 Słownictwo związane z policją, wykroczeniami, rabunkami, itd. Poszerz swój zasób hiszpańskich słów o nowe przydatne zwroty.


 


LEKCJA 46: ¿A, EN o DE? POWTÓRKA Z HISZPAŃSKICH PRZYIMKÓW

Przyimki wyrażają związek dotyczący miejsca, czasu lub okoliczności (sposobu), zachodzący między osobami i rzeczami. Ze względu na formę rozróżniamy przyimki proste, składające się z jednego wyrazu i złożone – wyrażenia przyimkowe, w których skład wchodzi więcej wyrazów. W tej lekcji podsumujemy te najbardziej popularne hiszpańskie przyimki proste, czyli właśnie a, en i de.


 


LEKCJA 47: FUTURO SIMPLE, CZAS PRZYSZŁY NIEDOKONANY

W tym wpisie poznamy hiszpański czas przyszły niedokonany: futuro simple. Jak sama nazwa wskazuje, odnosi się on do czynności, które jeszcze nie nastąpiły (przyszłe), które nie zostały zakończone (niedokonane) i które są wyrażone jedną formą czasownika (proste). 


 


LEKCJA 48: LA NAVIDAD 🙂

W tym wpisie poznamy podstawowe słownictwo związane ze świętami i ciekawostki świąteczne z Półwyspu Iberyjskiego 🙂 Temat jak najbardziej na czasie, bo już za niecałe dwa tygodnie wigilia! Ale ten czas leci.. Owocnej nauki!


 


LEKCJA 49: 15 NAJPOPULARNIEJSZYCH HISZPAŃSKICH IDIOMÓW

Już powoli zbliżamy się do końca 🙂 Jako że podstawy macie już opanowane czas, aby przejść do innych zagadnień, takich jak na przykład: idiomy. W języku hiszpańskim jest ogrom przeróżnych idiomów, bardziej lub mniej popularnych. W tym wpisie podzielę się z Wami 15 zwrotami wraz z przykładami i tłumaczeniem na język polski. Będą to idiomy, które ja na co dzień najczęściej słyszę na ulicy i wśród przyjaciół i znajomych. Owocnej nauki!


 


LEKCJA 50: PODSUMOWANIE 1/2

Doczekaliśmy się już ostatnich wpisów podsumowujących. Dzisiaj pierwsza część podsumowania, a w sumie będą dwa. Powtórzymy sobie podstawowe zagadnienia gramatyczne i słownictwo, które poznaliśmy w tej zakładce.


 


LEKCJA 50: PODSUMOWANIE 2/2

Drugie i ostatnie podsumowanie zakładki „ZACZNIJ”. Dużo gramatyki, ćwiczeń i trochę słownictwa 🙂


 

¡Hola! ¿Qué tal?

Chcesz być na bieżąco z nowymi wpisami? Zapisz się do Newslettera 😎

Nie spamujemy! Polityka Cookie i Prywatnosci.