Pretérito perfecto – czas przeszły złożony dokonany w języku hiszpańskim. Jest to jeden z tych najprostszych i zarazem najczęściej używanych czasów w hiszpańskim. Pretérito perfecto tworzymy za pomocą czasownika posiłkowego haber + participio (imiesłów bierny).
A
El participio – imiesłów bierny w hiszpańskim
Hiszpański czasownik posiłkowy HABER
a
b
Snoopy… Lubisz się kłócić?
Nie, nie lubię. Osiągnąłem taki wiek, w którym nawet jeśli nie masz racji, to ci ją przyznaję. Ty czujesz się dobrze, ja myślę, że jesteś debilem i wszyscy są szczęśliwi.
a
b
PRETÉRITO PERFECTO – CZAS PRZESZŁY ZŁOŻONY DOKONANY
A
B
Czas ten tworzymy przy pomocy czasownika posiłkowego haber w formie Presente de Indicativo
a
(yo) he
(tú) has
(él, ella, usted) ha
(nosotros,-as) hemos
(vosotros,-as) habéis
(ellos, ellas, ustedes) han
a
b
oraz imiesłowu czasu przeszłego (el participio). Tworzymy go od bezokolicznika
a
czasownik 1. koniugacji: -ar → –ado
andar → andado
estudiar → estudiado
hablar → hablado
czasowniki 2. i 3. koniugacji: -er,-ir → –ido
leer → leído (forma nieregularna – ído)
traer → traído (forma nieregularna – ído)
vivir → vivido
comer → comido
aprender → aprendido
a
b
HABER + PARTICIPIO
s
He leído tu libro. Me ha gustado mucho. Przeczytałem twoją książkę. Bardzo mi się spodobała.
¿Has aprendido mucho hoy? Dużo się dzisiaj nauczyłeś?
Creo que ya lo hemos estudiado.. ¿No te parece? Myślę, że już to przestudiowaliśmy. Nie sądzisz?
Hoy habéis andado demasiado. Hay que descansar. Za dużo dzisiaj chodziliście. Musicie odpocząć.
Los turistas han visitado la catedral. Turyści zwiedzili katedrę.
¿Ha disfrutado de su estancia? Czy zadowolony jest Pan/Pani ze swojego pobytu?
a
b
UWAGA!
W przeciwieństwie do wielu innych języków, w hiszpańskim imiesłów bierny jest NIEODMIENNY, nie dostosowuje się ani do podmiotu, ani do dopełnienia.
a
He estado en su casa.
Has estado en su casa.
Ha estado en su casa.
Hemos estado en su casa.
Habéis estado en su casa.
Han estado en su casa.
a
b
Doszedłem do wniosku, że nie ma życia po życiu.
Dlaczego?
Dlatego, że to nie jest życie.
a
b
STOSOWANIE CZASU PRETÉRITO PERFECTO
A
B
♦ Występuje z okolicznikami czasu, wskazującymi na związek z teraźniejszością. Okres czasu w którym ciągle się znajdujemy.
Esta semana hemos acabado la reforma de casa. W tym tygodniu zakończyliśmy remont domu.
Los hemos visto esta mañana. Widzieliśmy ich dziś rano.
He llamado a tu hermana esta tarde. Zadzwoniłam dziś po południu do twojej siostry.
Se han mudado hace poco. Fijo que ha sido este mes. Niedawno się przeprowadzili. Jestem pewna, że to było w tym miesiącu.
a
♦ Po zwrocie NUNCA (nigdy)
¡Nunca he comido algo tan rico! Nigdy nie jadłam czegoś tak pysznego!
No le hemos hablado nunca. No sabemos ni cómo se llama. Nigdy z nim nie rozmawialiśmy. Nawet nie wiemy, jak się nazywa.
Nunca han estado en París. Nigdy nie byli w Paryżu.
Nunca ha viajado en tren. Nigdy nie podróżowała pociągiem.
a
♦ Gdy informujemy o zdarzeniach, które miały miejsce niedawno lub przed chwilą.
¡He llegado ya! Już dotarłem!
¿Ya lo has comido? Już to zjadłeś?
Ya nos hemos bebido todo. ¿A quién le toca a bajar por más? Już wszystko wypiliśmy. Na kogo wypada pójście po więcej?
Hace un momento que se ha ido. Wyszedł przed momentem/ chwilę temu/ przed chwilą.
¡Me ha acabado de llamar tu madre y está muy enfadada contigo! Twoja mama właśnie do mnie zadzwoniła i jest na ciebie naprawdę zła!
a
♦ Odnosi się do akcji, która nie została zrealizowana i ma związek z teraźniejszością.
Todavía no he acabado de pintar todas las paredes. Nie skończyłem jeszcze malować wszystkich ścian.
No hemos terminado a tiempo este proyecto. Hoy lo tenemos que devolver. Nie zakończyliśmy tego projektu na czas. Dziś musimy go oddać.
¿Has terminado ya? No, todavía no he terminado. Skończyłaś już? Nie, jeszcze nie skończyłem.
a
♦ Kiedy pytamy o realizacje lub jej brak na dany temat.
¿Lo has visto alguna vez? Czy widziałeś go kiedykolwiek?
¿Habéis estado en esta ciudad antes? Czy byliście wcześniej w tym mieście?
¿Lo ha probado antes? Czy próbował Pan/ Pani tego wcześniej?
¿Habéis leído este libro alguna vez? Czy kiedykolwiek czytałyście tę książkę?
a
♦ Gdy mówimy o rzeczach, które wydarzyły się w przeszłości, ale maja jakieś skutki lub następstwa w teraźniejszości.
Se ha muerto mi abuelo. Todavía le echo de menos. Mój dziadek nie żyje. Nadal za nim tęsknię.
Ha ocurrido un accidente terrible en esta carretera. Ahora está minado de radares de velocidad. Na tej drodze wydarzył się straszny wypadek. Teraz jest tu pełno fotoradarów.
Creo que he comido demasiado. Ahora no me puedo mover. Myślę, że zjadłem za dużo. Teraz nie mogę się ruszać.
a
♦ Odnosi się do zdarzeń z przeszłości, bez określenia momentu, w którym nastąpiła realizacja.
Hemos estado muchas veces en Bilbao. Byliśmy w Bilbao wiele razy.
Han viajado un montón a Perú. Dużo podróżowali do Peru.
Lo hemos comido mil veces y todavía no nos hemos cansado. Jedliśmy to już tysiące razy i wciąż nie znudziło nam się.
a
b
Tak wiele „powolutku” i się spóźniłam….
a
b
ZWROTY Z KTÓRYMI NAJCZĘŚCIEJ WYSTĘPUJE CZAS PRETÉRITO PERFECTO
A
B
hoy dzisiaj
hace 5 minutos 5 minut temu
hace un segundo sekundę temu
hace un momento przed momentem
hace un rato chwilę temu/ przed chwilą
hace poco chwilę temu/ przed chwilą
esta mañana/madrugada/tarde/noche dziś rano/wcześnie rano/po południu/w nocy
esta semana w tym tygodniu
este mes w tym miesiącu
este año w tym roku
últimamente ostatnio
estos días w tych dniach
ya już
todavía no jeszcze nie
alguna vez kiedykolwiek
siempre zawsze
nunca nigdy
antes wcześniej
a
b
Zobaczmy… Co tu jest napisane panie ministrze?
„To nie byłem ja”
A on wciąż strapiony…
a
b
a
b
ĆWICZENIA Z PRETÉRITO PERFECTO – CZAS PRZESZŁY ZŁOŻONY DOKONANY
A
B
1. Pretérito perfecto compuesto
2. Pretérito perfecto compuesto – verbos irregulares
5. Escribe las formas correctas
6. Formas regulares e irregulares
7. Regulares e irregulares – 2
8. Participios irregulares – escribe
9. El pretérito perfecto regular e irregular
10. Examencito sobre el presente perfecto
13. Image Sentence Match: present_perfect_1
a
b
c
Można wiedzieć, gdzie się podziało14 360 doradców?
Pojechali do Acapulco, żeby przygotować badanie na temat odrodzenia demokracji.
A pan?
A dobrze, dziękuję.
a
b