El infinitivo – hiszpański bezokolicznik. Bezokolicznik zarówno w języku hiszpańskim, jak i innych jest nieosobową formą czasowników, która nie przedstawia gramatycznych odmian. W języku hiszpańskim bezokolicznikiem są słowa z końcówkami -ar, -er, -ir. Niektóre przykłady czasowników w bezokoliczniku to: comer, trabajar, estudiar. Nie jest to zagadnienie trudne i bardzo łatwo jest je opanować. Zaczynamy!
aa
b
c
Zalecenia lub wskazówki skierowane do nieokreślonej publiczności w instrukcjach, plakatach itp. mogą iść w bezokoliczniku.
Ale! Jeśli kierujecie się do konkretnych osób, użyjcie trybu rozkazującego!
a
b
EL INFINITIVO – HISZPAŃSKI BEZOKOLICZNIK
A
B
Jak już wspomnieliśmy wcześniej bezokolicznik jest bezosobową formą czasownika: nie wyraża osoby, do której się odnosi. Z tego powodu jest to czasownik niezmienny, co oznacza, że nie można go modyfikować: nie jest odmieniany przez osoby, ani w żaden sposób zmieniany.
a
b
Czasowniki bezokolicznikowe są podzielone na trzy duże grupy zgodnie z ich końcówką:
-ar
-er
-ir
a
a
b
Ponadto, w przeciwieństwie do innych języków, w języku hiszpańskim istnieją dwa rodzaje bezokoliczników:
a
Infinitivo Simple
Comer, cenar, desayunar, dormir, beber…
a
Infinitivo Compuesto
Składa się z: HABER + imiesłów (imiesłów czasownika, do którego się odnosi). Haber estudiado, haber leído, haberlo hecho, haber hablado, haber comido, haber llamado…
a
b
c
Nie powinieneś był tu przychodzić śmiertelniku. Dlaczego wszedłeś do moich posiadłości? Programowałem wywołanie REST API. Przeniosłeś się na dwunasty wymiar piekła podczas programowania ? Programuję w JavaScript.
a
b
Kiedy użyjemy bezokolicznika w języku hiszpańskim?
a
b
Deber + infinitivo = wyraża obowiązek, zobowiązanie
Debes estudiar más si quieres aprobar. Musisz więcej się uczyć, jeśli chcesz zdać.
Debes beber más agua. Musisz pić więcej wody.
a
Deber de + infinitivo = wyraża możliwość lub przypuszczenie
Debe de estar malo. Możliwe, że źle się czuje.
a
b
Kiedy używamy „deber”, a kiedy „deber de”?
Jeśli wyrażony jest obowiązek lub pewność możliwe jest jedynie użycie DEBER (Debe ir cuanto antes. Musi opuścić (miejsce) tak szybko, jak to możliwe). Jeśli wyrażono prawdopodobieństwo lub przypuszczenie, najwłaściwsze jest użycie DEBER DE (Debe de haberle ocurrido algo. Coś mogło mu się stać.), ale dopuszczalne jest również użycie samego DEBER (Debe haberle ocurrido algo. Coś musiało mu się stać.).
a
b
Tener + que + infinitivo = wyraża silniejszy obowiązek niż „DEBER”
¡Tienes que hacerlo ya! Musisz to zrobić teraz!
a
Bezosobowa forma HABER* + que + infinitivo = jest to bezosobowy obowiązek, coś, co należy zrobić
Hay que conocer todos los detalles. Trzeba zapoznać się ze wszystkimi szczegółami.
*hay, había, hubo, habrá, ha habido, haya, hubiera / hubiese y habría.
a
Czas teraźniejszy tryb oznajmujący* czasownika HABER + de + infinitivo = wyraża obowiązek lub potrzebę zrobienia tego, co wskazuje czasownik
He de estudiar este fin de semana. Muszę się uczyć w ten weekend.
Has de trabajar durante las vacaciones. Musisz pracować w czasie wakacji.
*he, has, ha, hemos, habéis, han
a
Necesitar + infinitivo = wyraża konieczność tego, na co wskazuje czasownik w bezokoliczniku
Necesito comer menos para adelgazar. Muszę mniej jeść, żeby schudnąć.
a
¿Se puede/ Poder + infinitivo? = pytamy o pozwolenie na zrobienie czegoś
¿Se puede fumar aquí? Czy można tu palić?
¿Puedo comer otro plato? Czy mogę poprosić o dokładkę?
¿Puedo cerrar la ventana? Czy mogę zamknąć okno?
a
No se puede/No poder + infinitivo = to sposób na zakazanie czegoś
No se puede fumar aquí. Nie można tu palić.
No puedes comer otro plato. Nie możesz poprosić o dokładkę.
No puedes cerrar la ventana porque hace mucho calor. Nie możesz zamknąć okna, bo jest strasznie gorąco.
b
Mandar + a + infinitivo = wyraża nakaz, rozkaz
Te mando a callar. Rozkazuję ci się zamknąć.
¿Tú te puedes creer? ¡Me mandó a callar! Czy możesz sobie to wyobrazić? Kazał mi się zamknąć!
c
Ir + a + infinitivo = wyraża niedaleką przyszłość
Esta tarde voy a estudiar. Mam zamiar uczyć się dziś po południu.
Siempre dices lo mismo. Si todo el mundo sabe que esta tarde vas a jugar a tu nuevo juego. Zawsze mówisz to samo. Przecież wszyscy wiedzą, że dziś po południu będziesz grał w swoją nową grę.
a
Hiszpański czas przyszły bezpośredni: IR + A + bezokolicznik
a
b
deber + bezokolicznik oznacza zarówno obowiązek, jak i przypuszczenie.
deber de + bezokolicznik oznacza tylko przypuszczenie, możliwość (ale nie obowiązek)
Pardinín! Nie powinieneś się uczyć? Ho, ho! Mój belfor powiedział: „Powinniście odrobić zadania domowe”. Jutro się potwierdzi, że jego przypuszczenie było błędne.
a
b
Estar + por + infinitivo = mówi nam, że to, co nam wskazuje czasownik w bezokoliczniku, wydarzy się w ciągu kilku minut
Estoy por salir, espera un par de minutos. Właśnie wychodzę, poczekaj jeszcze kilka minut.
Está por llegar, calienta la comida. Za niedługo przyjedzie, podgrzej jedzenie.
a
Para + infinitivo = wskazuje, że coś jest konieczne do wypełnienia innej czynności
Para trabajar necesitas titulaciones. Do pracy potrzebujesz kwalifikacji.
Para llegar allí necesito un GPS. Aby się tam dostać, potrzebuję GPS.
ab
AL + de + infinitivo = odnosi się do relacji między podmiotem a orzeczeniem
Siempre al acabar de comer me entra el sueño. Zawsze kiedy skończę jeść, dopada mnie senność.
bc
Me gusta + infinitivo = mówi nam o tym co nam sprawia przyjemność
Me gusta pasear por el campo. Lubię spacerować po wsi.
Me gusta viajar en tren. Lubię podróżować pociągiem.
Me gusta escuchar la música muy alto. Lubię słuchać bardzo głośno muzyki.
a
Quedarse + a + infinitivo = pozostanie w miejscu, aby wykonać jakąś czynność
¿Te quedas a comer? Zostaniesz na obiad?
No puedo quedarme a comer. Nie mogę zostać na obiedzie.
Se quedó a ayudarme con el ordenador. Został, aby pomóc mi z komputerem.
cb
Dejar + de + infinitivo = wskazuje, że czynność czasownika musi/powinna zostać przerwana
¡Deja de quejarte, por favor! Przestań narzekać, proszę!
Iban, deja de trabajar, la comida ya está hecha. Iban, przestań pracować, jedzenie jest już gotowe.
a
Parar + de + infinitivo = wskazuje, że czynność czasownika musi/powinna zostać przerwana
¡Paremos de trabajar tanto, hay que comer algo! Skończmy z tym harowaniem, musimy coś zjeść!
a
Acabar + de + infinitivo = wskazuje, że to, co wyraża czasownik w bezokoliczniku, pojawia się na krótko przed chwilą, w której jest wspomniane
¡Acabo de fregar el suelo! ¡Quita los zapatos! Właśnie umyłam podłogę! Zdejmij buty!
a
Querer + infinitivo = wskazuje na chęć spełnienia tego, co wyraża czasownik w bezokoliczniku
Quiero comer una pizza… pero también quiero adelgazar unos kilitos. No sé que hacer. Chcę zjeść pizzę… ale też chcę zrzucić kilka kilogramów. Nie wiem co robić.
a
Con + infinitivo = wyraża idee, pomysł, opinie warunkową =aunque, si
Con hacer lo que te digo ya basta. Wystarczy jeśli zrobisz to co ci powiedziałam.
Con estudiar un grado ya podrías trabajar aquí. Po ukończeniu jednego kierunku studiów mógłbyś już tu pracować.
a
b
Trzeba zrobić zakupy. Trzeba wstawić pralkę. Trzeba zmienić prześcieradła. Trzeba… Bang!
A
B
BEZOKOLICZNIK ZŁOŻONY – HABER COMIDO
A
B
Zapoznaj się z → Hiszpański czasownik posiłkowy HABER
a
b
W języku hiszpańskim bezokolicznik złożony wyraża działanie z przeszłości.
Debería haberte llamado. Pero ya es demasiado tarde. Powinienem był do ciebie zadzwonić. Ale jest już za późno.
a
Składa się z haber w bezokoliczniku + imiesłów czasu przeszłego
a
b
estar (być, znajdować się) – ESTADO
amar (kochać) – AMADO
beber (pić) – BEBIDO
vivir (żyć, mieszkać) – VIVIDO
zaimki zwrotne:
lavarse (myc się) – haberse LAVADO
ducharse (wziąć prysznic) – haberse DUCHADO
dormirse (zasnąć) – haberse DORMIDO
Tengo mucho sueño… Jestem bardzo senny…
Haberte dormido antes anoche. Trzeba było wczoraj w nocy iść wcześniej spać.
(En la montaña) Estoy muy sudada y pegajosa. Haberte duchado cuando tuviste la oportunidad. (W górach) Jestem bardzo spocona i lepka. Trzeba było wziąć prysznic, kiedy miałaś okazję.
a
Jak już pewnie zauważyliście: konstrukcję haber + imiesłów stosujemy, aby wyrazić żal, skruchę lub wyrzuty za działania, które nie miały miejsca.
b
Tendría que haber usado el baño antes de salir... Powinienem był skorzystać z łazienki przed wyjściem…
Deberías haber salido antes para no llegar tarde. Powinieneś był wyjść wcześniej, żeby się nie spóźnić.
a
b
Uwaga: aby zganić kogoś za coś, często używa się haber + imiesłów samodzielnie:
Tengo hambre… ¡Haber comido! Jestem głodny… Trzeba było zjeść!
¿Tienes miedo? ¡No haber visto tantas películas de terror! Boisz się? Trzeba było nie oglądać tylko horrorów!
a
b
Mógłby (pan) dać dolara dla bezdomnych? Przykro mi, ale mam przy sobie tylko kartę kredytową. Nic nie szkodzi, mój telefon ma czytnik na karty.
a
b
ĆWICZENIA: EL INFINITIVO – HISZPAŃSKI BEZOKOLICZNIK
a
b
2: Infinitivos de verbos regulares
3: ¿Cuál es el infinitivo correcto?
7: Escribe las formas del infinitivo
9: Escribe las formas del infinitivo 2
10: ¿Infinitivo o forma personal?
11: ¿Infinitivo o forma personal? – 2
12: ¿Infinitivo o forma personal? – 3
13: Ejercicios: escribe el infinitivo
14: AR verbs in Spanish, infinitives
a
b
c
Bezokolicznik: aktywność obowiązkowa w lecie, po obiedzie, 6 liter. Zmywać. Spać.
a
b
c
a
b
c
Mamy pecha. Teraz kiedy przestało padać, kończą się nam wakacje… Nie wiem co ci na to odpowiedzieć.