Una tormenta de granizo arrasa Vitoria-Gasteiz

Una tormenta de granizo arrasa Vitoria-Gasteiz. Dnia 6.07.2023 mieliśmy w Kraju Basków oberwanie chmury, ale nie byle jakie! Przez ponad 15 minut nawalało gradem wielkości jajek i w chwilę całe miasto stało się białe. Rzeki na wszystkich ulicach, śmieci w powietrzu, gałęzie, itd. Jak żyje czegoś takiego nie widziałam, a wiele burz gradowych przeżyłam! 🙂 Dzisiaj (pisze to dnia siódmego tego miesiąca) jeszcze leżą kupki białego gradu, a mieszkańcy uprzątają i starają się załatwić wymianę rozbitych szyb, naprawy dachów, witryn, samochodów. A co najgorsze znowu podrożeje wino! Bo cała uprawa poszła się… Burza ta (superkomórka burzowa) przeszła od Katalonii, przez Aragon do nas, tj. Kraju Basków/Nawarry. Dlatego postanowiłam stworzyć wpis ze słownictwem związanym właśnie z burzą 🙂 Wiem, że wielu z Was wybiera się do Hiszpanii samochodem, lub na miejscu wypożyczacie. Przyda Wam się wiedzieć, gdzie zadzwonić jak Was zastanie burza lub zrozumieć ostrzeżenia pogodowe 😉 ¡A por ello!

b

n

c

x

UNA TORMENTA DE GRANIZO ARRASA VITORIA-GASTEIZ

C

X

Należy zacząć od ostrzeżeń:

W Kraju Basków ostrzeżenia pogodowe wydaje EUSKALMET (Agencia vasca de meteorología). W Hiszpanii jest to AEMET. 

B

aviso meteorológico ostrzeżenie meteorologiczne

aviso amarillo żółte ostrzeżenie
aviso naranja pomarańczowe ostrzeżenie
aviso rojo czerwone ostrzeżenie

Na dzisiaj tj. 7/07/23 mamy ostrzeżenie przed wysokimi temperaturami i burzami:
Aviso Amarillo por temperaturas altas extremas 

W Kraju Basków temperatura ma dojść do 33ºC, a w Hiszpanii nawet do 44ºC.

Fenómeno:

lluvias opady deszczu
tormentas burze
temperaturas máximas (temperaturas altas) wysokie temperatury 

costeros:
mar de viento: fale, które tworzą się w miejscu, gdzie wieje wiatr
mar de fondo (martwa fala): długa, łagodna, powoli gasnąca fala posztormowa, powstała wskutek długotrwałego działania wiatru z jednego kierunku
mar total: połączenie mar de viento i mar de fondo

rissaga (resaca) meteotsunami (najczęściej występują na południu Hiszpanii)

hoy dzisiaj
hoy a la mañana dzisiaj rano
hoy a la tarde dzisiaj po południu
hoy a la noche dzisiaj w nocy

mañana jutro
pasado mañana pojutrze

desde hasta od do

v

b

c

s

b

n

TORMENTAS – BURZE

B

N

¿Qué es una tormenta?

Una tormenta es una intensa borrasca local que va asociada a un cúmulonimbo grande y denso en el que hay corrientes de aire ascendente muy fuertes.

La tormenta va acompañada normalmente de truenos y relámpagos, así como de lluvia fuerte, generalmente muy intensa, que dura un período corto.

la tormenta burza
el viento wiatr
la lluvia deszcz
el granizo grad
la borrasca niż baryczny; silna burza
la tempestad sztorm
el trueno grzmot
el relámpago błysk pioruna
intenso intensywny
fuerte silny,-a

n

b

c

x

PRECAUCIONES – ŚRODKI OSTROŻNOŚCI

N

B

Tener una precaución. Podejmować środki ostrożności.
Llamar por una ambulancia. Zadzwonić po karetkę.

teléfonos de emergencia:
112 SOS Deiak numer alarmowy
los bomberos strażacy
Ertzaintza policja baskijska (Mossos d’Esquadra w Katalonii, Foruzaingoa w Nawarze, oraz Guardia Civil w Hiszpanii)
la policía municipal (guardia urbana w Katalonii) straż miejska
la ambulancia karetka

Llamar por una grúa. Zadzwonić po lawetę.
Llamar a la compañía de seguro. Zadzwonić do firmy ubezpieczeniowej.
Se recomienda no salir de casa. Zaleca się nie wychodzić z domu.
Se prohíbe ir al monte. Zakaz chodzenia w góry.
Se prohíbe bañar. Kąpiel jest zabroniona.
el seguro ubezpieczenie
¿Qué cubre el seguro? Co obejmuje ubezpieczenie?
¿A quién debo llamar? Do kogo mam zadzwonić?
Se me ha roto la luna del coche. Mam wybitą szybę w samochodzie.
¿Qué hago? Co mam zrobić?
Primero debes llamar a tu compañía de seguro. Najpierw musisz zadzwonić do swojej firmy ubezpieczeniowej.
¿Dónde acudo? Gdzie mam się udać?
Al próximo taller de coches. Do najbliższego warsztatu samochodowego.
Al hospital. Do szpitala.
A la comisaría. Na komisariat.
¿Lo incluye el seguro? Czy ubezpieczenie to obejmuje?

b

v

v

b

LOS ADJETIVOS – EL TIEMPO TORMENTOSO

v

lluvioso deszczowy
nublado pochmurny
tormentoso burzliwy
ventoso wietrzny
nevado śnieżny
congelado mroźny

N

¿Cómo está el tiempo hoy? Jaka jest dziś pogoda?
Está nublado y bastante lluvioso. Jest pochmurno i dość deszczowo.

b

Hay un aviso amarillo por fuertes nevadas. Obowiązuje żółte ostrzeżenie z powodu obfitych opadów śniegu.
Todos los puertos de montaña están cerrados por las nevadas. Wszystkie porty górskie są zamknięte z powodu opadów śniegu.
Hay una alerta por temporal de frío y nieve. Jest ostrzeżenie przed napływającym zimnem i śniegiem.
El aviso amarillo este viernes por el intenso frío. Żółte ostrzeżenie w ten piątek ze względu na intensywne zimno.
El aviso amarillo por riesgo de precipitaciones intensas y tormentas estará activo desde las 14:00 horas de este domingo hasta las 21:00 horas del lunes. Żółte ostrzeżenie ze względu na intensywne opady i burze będzie obowiązywać od godziny 14:00 w najbliższą niedzielę do godziny 21:00 w poniedziałek.
Interior mantiene en Euskadi el aviso amarillo por hielo hasta el jueves. Rząd utrzymuje żółte ostrzeżenie ze względu na lód w Kraju Basków do czwartku.​

m

n

W Kraju Basków i w Nawarze:

ITXITA (cerrado) port górski zamknięty
KONTUZ (cuidado) uwaga
IZOTZA (hielo) lód, oblodzona droga